ELEMENTY FORTYFIKACJI “TWIERDZY KRAKÓW”

Na terenie sołectwa Węgrzce zachowały się do dnia dzisiejszego:

Fort Łysa Góra (przy ul. Fortecznej) – zbudowany w latach 1876-1886 fort artyleryjski, jeden z największych w Twierdzy Kraków. Obiekt nietypowy, o niesymetrycznym narysie i konstrukcji z cegły. Znajduje się w rękach prywatnych, przechodzi remont i jest niedostępny do zwiedzania.

Fort Węgrzce (przy ul. Fortecznej) – zbudowany w latach 1892-1896 główny fort pancerny. Zachowane cenne i unikatowe wyposażenie – przede wszystkim komplet wież pancernych na stropodachu fortu – 4 wieże obserwacyjne, 2 wieże armat przeciwszturmowych, 2 wieże haubic, 4 wieże moździerzy, 2 pancerze armat w tradytorze (ryzalicie przy budynku koszar), 6 pancerzy armat do obrony fosy, a także większość oryginalnych stalowych okiennic i elementy windy amunicyjnej we wnętrzu fortu. Konstrukcja betonowa (bez zbrojenia), z wypełnieniami ścian zewnętrznych z cegły. Pieczołowicie odrestaurowany, zaadaptowany do funkcji biurowej, ze współczesną nadbudową na górnym tarasie koszar.

Bateria 1/Węgrzce (przy ul. Fortecznej) – zbudowana w 1902 roku bateria artyleryjska, ziemny wał ze stanowiskami armat, posiada 3 schrony dla artylerzystów. Konstrukcja schronów ceglano-kamienna, ze stropodachami stalobetonowymi. Znacznie zdewastowana w zeszłym roku, podczas przygotowań do inwestycji deweloperskiej – przez samowolną wycinkę historycznej zieleni i rozjeżdżenie wałów ciężkim sprzętem budowlanym.

Wartownia „Szosa Warszawska” (przy skrzyżowaniu ul. Fortecznej i ul. Stary Trakt) – zbudowany 1912-1913, niewielki schron bojowy dla 2 karabinów maszynowych. Konstrukcja ścian ceglana, betonowa i kamienna, przekryty stropodachem stalobetonowym. Niestety w ciągu kilkunastu ostatnich lat zrujnowany, skradziono m.in. pancerne drzwi wejściowe i jedną z płyt pancernych, chroniących pierwotnie strzelnicę karabinu maszynowego, a także blachę z pokrycia stropodachu.

Szaniec piechoty IS V/5 (na południowej granicy sołectwa z Krakowem) – usypany w 1887 szaniec ziemny, dobrze zachowany – z wciąż czytelnymi profilami wałów i fosy.

————————————————————————————————–

W Węgrzcach znajduje się również BUDYNEK PODWORSKI należący do zakonu klarysek z XIX/XX w. oraz pozostałości dawnego parku ze stawami. Dwór wraz z otoczeniem stanowi obecnie własność Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach.